Edukacja seksualna dzieci – tak czy nie?

Trwa głośna dyskusja na temat edukacji seksualnej w szkołach. Rodzice zastanawiają się nad tym jak zajęcia z wiedzy do życia w rodzinie wpłyną na ich dzieci. Czy zakres materiału przekazywany na zajęciach jest adekwatny dla ich pociech? Czy prowadzone będą przez rzetelnych nauczycieli? Jakie treści i postawy będą przekazywane uczniom? I wreszcie- czy w ogóle…

Trwa głośna dyskusja na temat edukacji seksualnej w szkołach. Rodzice zastanawiają się nad tym jak zajęcia z wiedzy do życia w rodzinie wpłyną na ich dzieci. Czy zakres materiału przekazywany na zajęciach jest adekwatny dla ich pociech? Czy prowadzone będą przez rzetelnych nauczycieli? Jakie treści i postawy będą przekazywane uczniom? I wreszcie- czy w ogóle warto edukować seksualnie dzieci?
Grupa edukatorów seksualnych “Ponton” rozpoczęła akcję “Zwalniam się z WDŻ”. Jej źródłem nie jest sprzeciw organizacji względem edukacji seksualnej, a walka o rzetelne i społecznie neutralne podejście do tematu.Podstawa programowa zajęć z WDŻ stoi w sprzeczności ze światowymi standardami edukacji seksualnej. Jest blisko powiązana z religią, nie dopuszcza odmienności poglądów i postaw. Czy zatem rezygnować z tego przedmiotu w szkole?
Na pewno nie jest to decyzja, którą można podjąć od ręki. Każdy rodzic powinien zapoznać się z podstawą programową i zastanowić się jakiego poziomu edukacji w tym zakresie chce dla swojego dziecka.
O czym należy pamiętać? Na co zwrócić uwagę? Na jakie pytania warto sobie odpowiedzieć?

Czy jest dla mnie ważne, aby moje dziecko posiadało wiedzę, która pozwoli mu się odnaleźć w procesie dojrzewania?

Dojrzewanie to nie tylko procesy związane z ciałem. Oprócz wiedzy o fizycznych jego aspektach, takich jak np. pierwsza miesiączka u dziewcząt, czy polucje u chłopców, dzieci potrzebują rozmowy na temat swoich zmieniających się emocji. Zarówno jedna jak i druga strona dojrzewania powinna być przedyskutowana z dzieckiem jeszcze zanim dojrzewanie nastąpi. Pomoże to w odnalezieniu się dziecka w tym procesie i obniży jego lęk związany z zachodzącymi w jego życiu zmianami.

Czy chcę, aby moje dziecko pogłębiło świadomość emocjonalnych  aspektów bliskości?

Dojrzewanie zgrywa się z czasem, gdy pojawiają się pierwsze związki. Jest to coś zupełnie nowego, nowy rodzaj relacji, bardzo bliskiej i wrażliwej. Dziecko świadome swoich emocji, nauczone szacunku do drugiego człowieka, szanujące granice swojej “drugiej połówki” i nauczone odpowiedniej komunikacji w związku będzie mniej narażone na zranienie.
Związki  wiążą się również z pogłębianiem bliskości fizycznej. Prędzej czy później przychodzi czas na pierwszy pocałunek, pierwsze pieszczoty, a nawet pierwszy seks.
Ważne aby dziecko czuło się gotowe na każdy z tych etapów, aby potrafiło ocenić, czy to już ten czas. Zmniejsza się wtedy szansa, że tak ważna decyzję dziecko podejmie np. w skutek nacisków grupy rówieśniczej.

Czy chcę, aby moje dziecko miało świadomość z jakimi konsekwencjami i zagrożeniami wiąże się aktywność seksualna?

Bardzo ważne jest, aby dziecko nie kojarzyło seksu z czymś złym, a z bliskością i miłością. Jednak nie należy zapominać o konsekwencjach takich jak nieplanowane zajście w ciąże. Seks niesie ze sobą ogromną odpowiedzialność zarówno dla dziewcząt jak i chłopców. Gdy już decydują się na współżycie, lepiej aby mieli świadomość jak ustrzec się przed takimi “niespodziankami”. Wiedza o antykoncepcji może uchronić nastolatka od brzemiennej w skutkach konsekwencji jaką jest zbyt wczesne zostanie rodzicem.
Niezbędna jest również wiedza na temat chorób przenoszonych drogą płciową. Jak się objawiają? Jak się przed nimi chronić? Jakie zachowania seksualne są ryzykowne? Brak wiedzy na te tematy może być dla dziecka tragiczny w skutkach, więc warto o tym pomyśleć.

Czy chcę ochronić swoje dziecko przed przemocą seksualną?

W toku edukacji seksualnej dziecko dowiaduje się jak bronić swoich granic, jak mówić nie, jakie sytuacje mogą wzbudzić jego zaniepokojenie. Uczone jest, aby wszystkie niepokojące sytuacje bez strachu zgłaszać rodzicom.
Oprócz tego, poruszane są tematy związane z cyberprzemocą, na którą dzieci są szczególnie narażone. czy się dzieci jak bezpiecznie korzystać z internetu, jakimi informacjami nie dzielić się z nieznajomymi i że nie każdy podaje się za osobę którą w rzeczywistości jest.
Bez tych informacji będzie bezbronne względem nie tylko pedofilów, ale również względem rówieśników. Dziecko świadome swoich granic, strzegące ich będzie lepiej funkcjonowało w środowisku rówieśniczym.

Skąd chcę aby moje dziecko czerpało wiedzę na temat seksualności?

Mamy tu kilka możliwości. Dom, szkoła, internet, rówieśnicy. Wszyscy wiemy, że dwa ostatnie źródła nie należą do rzetelnych. Materiały pokazywane w szkole są już lepsze, ale co, jeśli program zajęć z jakichś względów nam nie odpowiada? Jedynym sposobem, aby mieć kontrolę nad stanem wiedzy seksualnej swojego dziecka jest z nim rozmawiać! Dobra edukacja seksualna zaczyna się w domu, ale inne źródła są jej uzupełnieniem. Rozmawiając z dzieckiem o kwestiach związanych z płciowością i seksem, nie tylko chronimy je i uświadamiamy, ale również budujemy z nim więź opartą na szczerości i otwartości.

Nawet jeśli na zajęciach z zakresu edukacji seksualnej pojawią się informacje nieaprobowane przez rodzica, można je wspólnie przedyskutować, dając dziecku przestrzeń na własne myślenie i kształtowanie poglądów.

 

Autor: Maria Stefańska – psycholog, edukatorka seksualna; Kamila Rejmer – psycholog, edukatorka seksualna.

W przypadku pytań w powyższym temacie, pomocny może okazać się kontakt z naszymi specjalistami, w tym psychologami dziecięcymi Warszawskiej poradni CPP. Zapraszamy.